ادامه سلسله بحث های لمعات نور
سال ۱۳۹۹
توسط : حجت الإسلام والمسلمین ، سید أحمد جبّاری ، امام جمعه ی محترم شهرستان چالوس
مورخ : 11 / 3 / 1399
بسم الله الرّحمن الرّحیم
تفسیر قرآن کریم * لمعات نور * سوره محمد (ص)
محضر آیه 32 سوره مبارکه محمد (ص) هستیم که خداوند می فرماید :
۞ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَلَا تُبْطِلُوا أَعْمَالَكُمْ
[47–26] (مشاهده آیه در سوره)
« ای کسانی که ایمان آورده اید ، اطاعت کنید خدا را و اطاعت کنید رسول خدا (ص) را و اعمال خود را باطل نسازید » .
قبل از اطاعت از رسول خدا اطاعت از خداست ، جا دارد از باب مقدمه عرضه بدارم ، خداوند در جای جای قرآن پیامبر را به عنوان نیکوترین و برترین الگو و اسوه برای بشریت معرفی فرمود ، و سیره او را بهترین راه سعادت بخش انسانها تا قیامت بر همین اساس که تنها راه خوشبختی دینوی و اخروی بشر در تبعیت و پیروی از سیره آن جناب قرار گرفته ، خدای علی اعلی ضمن مکلف ساختن همگان بر ایمان به آن حضرت ، احکام و مقررات و دستورالعمل هایی را نیز وضع فرمود ، که در واقع شرح وظایف تک تک انسانها در قبال رهبری آن جناب است ، از آنجایی که مؤمنان خود را در مسیر درایت آن حضرت قرار می دهند ، بدون شک و تردید ، علاوه بر وظایف عام ، وظایف خاصی نیز در طول زندگی دینی و ایمانی متوجه آنان خواهد بود .
اطاعت مطلق از پیامبر همانند اطاعت از خداوند ، چه در حوزه فردی چه در حوزه اجتماعی ، بدون هیچ چون و چرایی ، نشانه ایمان واقعی به آن حضرت می باشد ، که رضایتمندی خدا در همین نهفته است ، دستور به اطاعت مطلق از پیامبر در آیات متعدد قرآن کریم ، خود ادلّ دلیل برا عصمت پیامبر اکرم است .
چون اگر رسول خدا (ص) اندک ضعف و گناه و خطایی می داشت ، یقیناً فرمان خداوند درباره اطاعت از پیامبر به صورت مشروط بیان می شده ، نه اطاعت بی چون و چرا .
البته در حوزه اجتماعی هم طبق فرموده قرآن ، اینچنین است اطاعت محض بدون کمترین حق اختیار و اراده ای بر مبنای حکمت و مصلحت خاص و عالی نه از باب تحکم و زورگویی و بی اساس و مصلحت می فرماید : « انما المؤمنون الذین آمنوا بالسر و رسوله و اذا کان معه علی امرٍ جامع لم یذهبوا حتی یستأذنوه »
مومنان واقعی کسانی هستند که به خدا و رسولش ایمان آوردند و هر گاه در کار اجتماعیشان لازم باشد به حضور رسول خدا برسند ، حاضر می شوند ، تا از محضرش اجازه نگیرند ، بیرون نمیروند .
یعنی پیامبر وقتی اختیار آمد و رفت آنها را دارند ، به طور حتم و به طریق اولی ، اختیار امور مهم اجتماعی آنها را مثل صلح و جنگ ، فرهنگ ، اقتصاد ، روابط فی ما بین گروه ها و حاکمیت ها را هم دارد ، او باید تصمیم اول و آخر را بگیرد .
چرا که سرنوشت امت اسلامی به تصمیم رهبری ، واسطه است .
جالب است که خداوند در این ایه به صورت هشدار به مومنان می فرماید : از خدا و رسول اطاعت کنید که غیر از این باشد ، اعمالتان نابود و محو می شود ، گویا هیچ کاری نکرده اید ، چندین جا قرآن کریم می فرماید : فلان کار را نکنید ، فلان حرف را نزنید که اعمالتان نابود می شود .
مثلاً : ( لَا تَرْفَعُوا أَصْوَاتَكُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِيِّ .... أَنْ تَحْبَطَ أَعْمَالُكُمْ )
( لا تبطلوا صدقاتکم بالمنّ و الأدمی )
( لئن اشرکت لیحبطن عنک )
به فرموده علامه طباطبایی انسان به مجرّد انجام عمل ، مستحق ثواب یا عقاب می شود ، اما این استحقاق دائمی نیست ، ممکن است ثواب یا عقاب او به خاطر انجام عمل بعدی دستخوش دگرگونی گردد ، همانطور که گناهان به خاطر رفتار نیک تبدیل به حسنات می گردد .
ان الحسنات یذهبن السیئات
از آن سو اعمال نیک و خیر و صالح انسان ها تبدیل به معصیت و پوچی شود که نامش حبط عمل است .
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته
۱۳۹۹
ویرایش شده